Tekstilde nanoteknoloji kullanımı

Nanoteknoloji deyince ilk akla gelen alanlardan birisi kuşkusuz tekstil. Peki nanoteknoloji tekstil alanında nasıl kullanılıyor ve ilerde nasıl gelişecek. İşte cevabı:



Daha çok yeni olmasına rağmen nanoteknoloji, tekstil ürünlerinin performansının arttırmada rol oynamaya başlamıştır. Bunun farkında olan Burlington Industries “Nano-Tex”i kurdu. 2003’te Time Dergisi tarafından en “cool” olarak markalandırılan Nano-Tex; Levis, Eddie Bauer, GAP ve Old Navy gibi ünlü firmalar tarafından dayanıklılık, su ve yağ iticilik, leke tutmama bu sayede az yıkanma özelliklerini kumaş tutumunu etkilemeden sağladığı için tercih edilmektedir.

Tekstil fabrikalarında kolayca kullanılabilen Nano-Tex kimyasal reçetesi ve uygulama teknolojisi; yapıya kısa, ince ve yumuşak lifleri gömerek kumaşı moleküler seviyede değiştirir. Kimyasal karışımdaki nano sakalı kiri uzak tutarak kirin giysiye girmesini önler.

Nano-tex ürün çeşidini genişleterek, leke tutmayan uyku tulumları, bot örtüleri ve nevresim takımları gibi yatak eşyaları yapmaya başlamıştır.

Aynı alanda çalışan başka firma bir İsveç firması olan Scholler Textiles AG dir. Scholler Textiles teknolojisi kirlerle temas eden yüzeyi sınırlayan özel bir 3-boyutlu yapı oluşturmuştur. Ayrıca bu firma, “NanoSphere” terbiye prosesinin üreticisidir. NanoSphere, kumaşlara su iticilik, leke tutmama ve anti adesiv (kayganlık, yapışmazlık) özellikler kazandırır.

Çok Fonksiyonlu/Amaçlı Tekstiller

Nanoteknoloji kullanımı tekstil endüstrisini çok fonksiyonlu hale getirmiştir. Örneğin plazma teknolojisi nanoliflerin üst tabakalarını modifiye ederek, bunlara anti-bakteriyel, mantar önleyici ve su itici özellik verir.

Nanoteknoloji Yardımıyla Üretilen Tekstil Malzemeleri

Koruyucu ve ısıya dayanıklı iş elbiseleriWL Gore & Associates “Gore-Tex Workwear” nanoteknoloji ve Dupont’s Teflon teknolojisini kullanarak kötü hava koşulları ve elektrostatik kalıntılara karşı koruyucu anti statik zar üretmiştir.

Ferahlık ve tazelik hissi uyandıran giysiler

Nano tanecikleri hoş koku salımı sağlar ayrıca, çeşitli mantar ve mikrobakterilerin çoğalmasını önleyerek giyimde ferahlık yaratır. Ciba Speciality Chemicals, nano konteyner mikrokapsüllerini esas alarak, nanolifleri modifiye eder ve bu sayede anti-mikrobiotik ortaya çıkmasıyla bakteri üremesi engellenir. Aynı teknoloji koku emilmesinde de kullanılır.

Yüksek nem absorbe edebilen elyaf

Kanebo Spinning Corp of Japan normal polyester lifinden 30 kat fazla nem absorbe edebilen polyester lifi ve ipliği üretmiştir. Bu iplik, iç giyim için uygun olup, yağ ve nem içeren yirmi tabakaya sahiptir. Bu tabakaların toplam kalınlığı 50 nanometredir. Ayrıca, Toray Industries tarafından yüksek nem absorbe edebilen ultra ince naylon lifi ve ipliği üretilmiştir.

Estetik kumaşlar

Teijin Fibres of Japan firması, parlak polyester lifi üretimine başlamıştır. Işığın farklı kırılma indislerine sahip 60 polyester ve naylon tabakası, polyesterden oluşan bir özü çevrelemiştir. Sadece 69 nanometre kalınlıkta olan tabakalar ışığı kırarak, ışığın kumaşa geliş açısına bağlı olarak değişen mistik bir görüntü vermektedir.

Hafif ama dayanıklı malzemeler

Nanolif üretimi ve bu teknolojinin gelişimi, daha hafif ama daha güçlü lif-polimer kompozitlerinin üretimini sağlamıştır. The Swiss Federal Institute of Technology şimdiden nanolif eğirmeye başladı, ayrıca University of Texas ve Irelands Trinity College kevlar lifinin 17 katı dayanıklılıkta karbon nano-tüp kompozit lifleri eğirme denemeleri yapmışlardır.

Buruşmaz kumaşlar

Nano-tex, pamuk liflerine moleküler yapılar bağlayarak buruşmaya dayanıklı kumaş üretti.

Sensörler (alıcılar)
Balistik koruma malzemeleri
Kamuflaj malzemeleri
Sporcu kıyafetleri
Rüzgar ve su geçirmez montlar
Smart (akıllı) tekstiller

Sonuç

Tekstil arenasında nanoteknolojinin ilk ticari adımları atıldı. Tekstilde gelişme kaydetmek, yenilikler sunmak, dayanım ve performans özelliklerini arttırmak artık moleküler seviyede mümkün. Nanoteknoloji alanında daha çok çalışmak, ürüne değer kazandırırken tekstil sanayisine de ekstra gelir sağlayacaktır.
Aşağıdaki tablo polimer esaslı nanoliflerin üretimi için geliştirilen tipik işlemlerin bir özetini vermektedir. Lifler hakkındaki çalışmalarda nano terimi büyük ilgi uyandırsa da nanoliflerin pazar potansiyeli henüz belirsizdir. Yaygın bir şekilde tartışılan potansiyel pazarlar, filtrasyon, koruyucu giysi ve parlatma kumaşını kapsamaktadır. Nanoliflerin üretim teknikleri yaygınlaşıp geliştikçe, üretim maliyetleri düşecek ve ilişkili pazarların gelişmesi de bir hayli ilginç olacaktır.